Psephellus pyrrhoblepharus Ekstrelerinin Sitotoksik Aktivitesi

Amaç: Birçok Psephellus ve Centaurea türü antipiretik, antiinflamatuar, diüretik ve sitotoksik gibi önemli farmakolojik aktivitelere sahiptir. Endemik bir bitki olan Psephellus pyrrhoblepharus (Boiss.) Wagenitz, Elazığ, Türkiye’den toplanmıştır. Son günlerde kanserde terapötik amaçlar için bitki kaynaklı bileşiklerin kullanımına olan ilgi artmaktadır. Bir kanser türü olan karaciğer kanseri de tüm dünyada milyonlarca insanı etkilemekteyken, karaciğer kanserini tedavi etmek için herhangi bir yaklaşım son derece değerlidir. Bu çalışmada, insan karaciğer kanseri hücresi (HepG2) kullanılarak P. pyrrhoblepharus bitkisinin topraküstü kısımlarından hazırlanmış olan metanol:su (1:1), kloroform ve n-hekzan ekstrelerinin sitotoksik potansiyelini değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntemler: 3-(4,5-dimetiltiyazol-2-il)-2,5-difenltetrazolyumbromit (MTT) metodu kullanılarak, insan karaciğer kanser hücre hatlarında (HepG2) farklı konsantrasyonlarda (50, 100, 200 ug/ml) MTT, farklı zaman noktalarında (6, 12, 24 s) çalışmalar gerçekleştirildi. Bulgular: Sitotoksisite ile ilgili olarak, farklı zaman noktalarında ekstrelerin maruziyetlerinin ardından hücre canlılığının azaldığı gözlenmiştir. Bununla birlikte, en yüksek sitotoksik aktivite, 24 saatte 100 ug/ml konsantrasyondaki kloroform ekstresinde gözlenmiştir. Bitkinin kloroform ekstresi, metanol:su ve n-hekzan ekstreleri ile karşılaştırıldığında 12 saatte 200 ug/ml konsantrasyonda en yüksek sitotoksik etkinliği göstermiştir. Sonuç: P. pyrrhoblepharus ekstrelerinin HepG2 karsinoma hücrelerinde doza ve zamana bağlı bir şekilde sitotoksik etki gösterdiği ileri sürülebilir. Genel olarak elde edilen sonuçlar, toksisite tehlikesi olmadan farklı uygulamalarda kullanılabilecek P. pyrhoblepharus ekstrelerinin eşik konsantrasyonları hakkında bilgi sağlamıştır.