Moleküler Yönleriyle Karaciğer Gelişimi

Vücudun en büyük iç organı ve bezi olan karaciğer metabolik, endokrin ve ekzokrin olmak üzere oldukça önemli işlevlere sahiptir. Karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmasını düzenlemekte, endokrin olarak albumin, globulinler, lipoproteinler, protrombin ve fibrinojen gibi proteinleri, ekzokrin olarak safra salgılamaktadır. Karaciğerin embriyonik gelişimi trilaminar germ diski oluşumunu takiben üçüncü haftanın ortası ve dördüncü haftanın başında ön bağırsağın kaudal parçasındaki hepatik divertikülden gerçekleşmektedir. Hepatik divertikülden gelişen karaciğer tomurcuğu hepatoblastları içermektedir. Hepatoblastlar hem karaciğerin parankimini oluşturan hepatositlere hem de safra kanalikülünü döşeyen safra epitelyal hücreleri olan kolanjiyositlere farklılaşma özelliğindedirler. Karaciğer parankimini oluşturan hepatositlerin arasında yer alan sinüzoidler anjiyogenez ile oluşmaktadır. Sinüzoid duvarında yer alan karaciğer makrofajları, Kupffer hücreleri mezenşimden köken almaktadır. Tüm bu gelişim aşamalarında çeşitli transkripsiyon faktörleri, proteinler, genler ve sinyal yolakları birliktelik göstermektedir. Bu çalışmada, moleküler yönleriyle ilişkili olarak karaciğerin embriyonik gelişimi detaylı olarak sunulmaktadır. Karaciğerin embriyonik gelişim sürecinin moleküler mekanizmasının net bir şekilde anlaşılmasının ve elde edilen veriler doğrultusunda multidisipliner uygulamaların bir arada kullanımının karaciğer hastalıklarının tedavisinde umut verici sonuçlar oluşturabileceği düşünülmektedir.