Ergen kızlarda polikistik over sendromu: klinik, endokrin ve metabolik bulgular

Amaç: Polikistik over sendromu tanısı alan ergen kızların başvurudaki klinik, metabolik ve endokrin bulgularını değerlendirmeyi amaçladık.Gereç-Yöntemler: Ocak 2008-Aralık 2012 tarihleri arasında Rotterdam tanı ölçütlerine göre tanılandırılan 53 olgunun yakınmaları, adet düzenleri, fizik bakı bulguları (antropometrik ölçümler, Ferriman Gallwey skoru, akantozis nigrikans varlığı), bazal/uyarılmış adrenal androjen, açlık glukoz/insülin değerleri, kan yağ ve lipoprotein düzeyleri, pelvik ultrasonografi bulguları kaydedildi. Yaşa göre vücut kitle indeksi (VKİ) %95 ve üzeri olgular şişman olarak tanımlandı. Oligo/amenore, hiperandrojenizm ve ultrasonografide polikistik over bulgularının hepsinin bulunduğu hastalar klasik grup olarak adlandırıldı. Kan trigliserit düzeyi yaşa göre %97 değerinden fazla ise yüksek olarak nitelendirildi; HOMA-IR değeri ≥ 3,82 olgularda insülin direnci var kabul edildi.Bulgular: Ortalama başvuru yaşı 15±1,5 yıldı. En sık yakınma adet düzensizliğiydi (%49,1). Adet düzeni ayrıntılı sorgulandığındaysa olguların %60,4’ünde oligo/amenore olduğu görüldü. Olguların %43,4’ü şişmandı. Akantozis nigrikans (%37,7) olan olgularda şişmanlık daha sıktı (p=0.010). Hirsutizm %41,5 olguda orta-ağır (Ferriman Gallwey skoru≥16) olarak belirlendi: orta-ağır olgularda oligo/amenore daha sıktı (p=0,007). İnsülin direnci %39,6 olguda (%81 obez) vardı ve akantozis nigrikans saptananlarda daha sıktı (p=0,001). Trigliserit yüksekliği 49 olgudan 7’sinde saptandı; bu olguların hepsinde insülin direnci de mevcuttu (p=0,033). Serum trigliserit düzeyi ile HOMA-IR değeri arasında korelasyon saptandı (r:0,415). Polikistik over bulgusu olguların % 96,2’sinde belirlendi. Klasik grupta diğer gruba göre oligo/amenore, hirsutizm, akantozis nigrikans, trigliserit yüksekliği anlamlı (p<0.005), total testosteron düzeyi anlamlılığa yakın yüksekti (p=0.056). Sonuç: Polikistik over sendromu tanısında adet düzeni ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır. Akantozis nigrikans saptanan olgular insülin direnci açısından irdelenmeli, insülin direnci varlığında trigliserit yüksekliği araştırılmalıdır.